Σελίδες

Φυσιογνωμία Ηγεσίας και Εξωτερικής Πολιτικής


Ἰωάννης Φριτζαλᾶς


Ή συμπεριφορά που επιδεικνύει η Ρωσική Ομοσπονδία στην εξωτερική της πολιτική, η οποία αντανακλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ηγεσίας της, εμφορείται από ιδανικά και αρετές που έχουν ως επίκεντρο την «έννοια της τιμής», ή οποία, σύμφωνα με τον καθηγητή Andrei Tsygankov, «είναι θεμελιώδης ως προς την κατανόηση των αντιλήψεων, των υπολογισμών και των δράσεων της Ρωσίας και ώς ιδέα «ανάγεται στην προνεωτερική περίοδο, όντας προγενέστερη του συστήματος των εθνών-κρατών». Ο Ρώσος Ακαδημαϊκός προσδιορίζει έννοιολογικά την «τιμή», εξισώνοντάς την με «την έννοια της αξιοπρέπειας του προσώπου, την ηθική του πυξίδα, και την δέσμευσή του να εκπληρώσει τις ηθικές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι του εαυτού του και της οικείας ηθικής του κοινότητος». Σημειώνει, επίσης, πως «η τιμή μπορεί να προσδιορίσει το μερίδιο ενός κράτους στο διεθνές σύστημα, καθώς και τα πρότυπα της προσήκουσας συμπεριφοράς του».


Μεταξύ των αρετών και των αξιών που πρεσβεύει η Ρωσία περιλαμβάνονται «αφ' ενός η γνήσια κατανόηση της έννοιας που αναφέρεται στην πνευματική ελευθερία, με πηγή έμπνεύσεως την πίστη της Ανατολικής Ορθοδόξου Χριστιανοσύνης, αφ' ετέρου η ιδέα πως ένα ισχυρό και κοινωνικά προστατευτικό κράτος οφείλει να έχει ανεπτυγμένη την ικανότητα προστασίας των υπηκόων του, τόσο από τις εσωτερικές όσο και από τις εξωτερικές απειλές».


Παραφράζοντας τον Dmitry Milvutin, ο οποίος - βαθιά επηρεασμένος από την ιδιαίτερη σημασία που έδινε ο Aleksandr Suνorov στον κρίσιμο ρόλο που έπαιζαν στον πόλεμο οι ηθικοί ή οι πνευματικοί παράγοντες - απέδιδε στην στρατιωτική τέχνη δύο όψεις (υλική και πνευματική), θα μπορούσαμε να ισχυριστουμε πως το ίδιο ισχύει και για την «τέχνη της πολιτικής ηγεσίας». Όπως ο στρατός, έτσι και οι πολίτες ενός έθνους, δεν είναι απλώς μια υλική δύναμη, αλλά πρωτίστως «μία ένωση ανθρώπων προικισμένων με νου και καρδιά».


Σύμφωνα με την ορθόδοξη θεολογία, όταν ο νους του ανθρωπου εισέρχεται στην καρδιά του, τότε επανευρίσκει την φυσική του κατάσταση και «κατ' αυτόν τον τρόπο ανέρχεται προς τον θεό».  Ώς καρδια ορίζεται «η έδρα της κατανοήσεως και της βιώσεως του Θεού [...], η πρωταρχική έδρα της θεότητος εντός μας», μέσω της οποίας ο άνθρωπος ώς «πλήρης εικών της θεότητος» αποκτά την θεωρητική θέα Του και διαμορφώνει αναλόγως την πρακτική του συμπεριφορά και τις εξωτερικές του εκδηλώσεις.


Είναι θεμελιώδες, ως προς την ερμηνεία της ρωσικής στρατηγικής, να κατανοήσουμε πως η ηγεσία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σεβόμενη και ενστερνιζόμενη πλήρως την ανυπέρβλητη θεολογική κληρονομιά της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, προσεγγίζει την ανθρώπινη φύση υπό το πρίσμα της ανωτέρω φιλοσοφικής - θεολογικής θεωρήσεως, έχοντας βαθύτατη επίγνωση του «χριστολογικού προορισμού» του ανθρώπου και αντιλαμβανόμενη την ουσία της θείας αποκαλύψεως, τόσο ως προς την «γνωσιολογική», όσο και ως προς την «οντολογική» οπτική της. «Το αληθινό μεγαλείο του ανθρώπου, άλλωστε, δεν βρίσκεται στο ότι είναι η ανώτατη βιολογική ύπαρξη, ένα ζώο "λογικό" ή "πολιτικό", αλλά στο ότι είναι "ζώον θεούμενον"» στο ότι αποτελεί την κτιστή ύπαρξη που έλαβε την εντολή να γίνει Θεός».


Στο πλαίσιο των εξαιρετικά μελετημένων προτεραιοτήτων της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής, οι οποίες αφορούν την «ένδυνάμωση της διεθνούς ειρήνης» και την «έγκαθίδρυση ενός δίκαιου παγκοσμίου συστήματος», η αναφορά στις έννοιες ειρήνη και δικαιοσύνη δεν νοηματοδοτείται από την παρεφθαρμένη έννοιολογική προσέγγιση του δυτικού κόσμου (η οποία επιστρατεύτηκε υπέρ της ηθικής νομιμοποιήσεως ακόμα και αδιαμφισβήτητων εγκλημάτων πολέμου) - αλλά από το ορθό «έννοιολογικό δυναμικό τους, όπως αυτο εντοπίζεται αποκλειστικά και μόνο στην ελληνική γλώσσα, η οποία εμφανίζει «την πλερέστερη δυνατή αντιστοιχία μεταξύ της λέξεως και του εννοιολογικού της περιεχομένου. «Η πρωτογενής σχέση, συνεπώς, μεταξύ σημαίνοντος και σημαινομένου στην ελληνική γλώσσα», «το βαθος των εννοιών, η ισχύς και το κάλλος του λόγου, η λεπτότης των διανοημάτων» προσδιορίζουν το έννοιολογικό δυναμικό, το οποίο «μετατρέπει το είναι της λέξεως στο γίγνεσθαι της εννοίας, μετουσιώνοντας ταυτοχρόνως την θεωρητική παθητικότητα σε βιωματική ενεργητικότητα».


Συμπερασματικά, ή οπτική της ρωσικής ηγεσίας επί των ανωτέρω προτεραιοτήτων της εξωτερικής της πολιτικής λαμβάνει υπ' όψιν την ορθή ερμηνεία των εννοιών, η οποία παρ' ότι δεν προκύπτει «κατά γράμμα», ως αποτέλεσμα της άμεσου θεωρητικής κατανοήσεως της ελληνικής γλώσσας, εν τούτοις κατανοείται «κατα πνευμα», ως διαχρονικό απαύγασμα της βιωματικής αποδόσεως των αξιών της κοινης ορθοδόξου κληρονομιάς και του κοινού "κώδικα επικοινωνίας", ο οποίος αναπτύχθηκε μεταξύ του ελληνικού και του ρωσικού πολιτισμού, μέσω της αδιαμφισβήτητης παραδοχής πως υπεράνω όλων «η Χριστιανικη Πίστης μας διδάσκει να αγαθοποιώμεν αλλήλους καθ' όσον δυνάμεθα». Έχοντας, συνεπώς, ώς πυρήνα της την θεμελιώδη ιδέα της «απολύτου διοικήσεως», η οποία αφορά την διεύθυνση των ανθρωπίνων πράξεων «προς το ανώτατον απάντων των αγαθών», η ρωσική ηγεσία αντιλαμβάνεται καλλίτερα από κάθε άλλη ηγεσία του πλανήτη πως «ή απαίτηση για δικαιοσύνη και ειρήνη αποκαλύπτεται στην ορθόδοξο προοπτική σαν ο αντικατοπτρισμός και συνάμα η νοσταλγική, συνειδητή ή ασυνείδητη, προσπάθεια να φτάσει η ανθρωπότητα στον θαυμαστό τρόπο ζωής του τριαδικού αρχετύπου της, κατ' εικόνα του οποίου έχει πλαστεί και μέσα στο οποίο μπορεί να βρει την ειρήνη και την ανάπαυση της».


Εν κατακλείδι, στην ανωτέρω ανάλυση συνοψίζεται το πνεύμα που διέπει τόσο τον ηγετικό πυρήνα, όσο και την φιλοσοφία της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η οποία δύναται να κατανοηθεί αποκλειστικά και μόνο υπό αυτό το πρίσμα. Ή - ως επί το πλείστον - προτεσταντική «διανόηση» του δυτικού κόσμου δεν δύναται να συλλάβει τα υψηλά νοήματα του ανωτέρω φιλοσοφικού- θεολογικού υποβάθρου, γι' αυτό και οι ιθύνοντες της ευρωατλαντικής κοινότητος εξακολουθούν να υποκύπτουν "σε ιδεολογηματικές και δογματικές προσεγγίσεις, παρωχημένα στερεότυπα, ανιστόρητες υπεραπλουστεύσεις και δημαγωγικά συνθήματα», στοιχεία που χαρακτηρίζουν ιδιαιτέρως την «άκρως αντιφατική έως αξιοθρήνητη στάση της Ε.Ε. έναντι της Ρωσίας».


Είναι απολύτως τεκμηριωμένη, συνεπώς, η αντίληψη πως «η Ρωσία καλείται να αντιμετωπίσει την απειλή κατά της υπάρξεως της μόνη, για άλλη μία φορά κατά την μακραίωνη ιστορία της, καθώς και η εκλαϊκευμένη αντίληψη, η οποία διαχέεται στην ρωσική κοινωνία, ότι «η Ρωσία στέκεται και πάλι μόνη της απέναντι στους μεγάλους και μικρούς μνηστήρες που επιδιώκουν να την κατατεμαχίσουν».


. Κριμαία - Ενεργειακή Γέφυρα της Ευρώπης. Η ρωσική γεωστρατηγική, η ελληνική στρατηγική φιλοσοφία και η γεωπολιτική της Ορθοδοξίας.  Ἰωάννης Φριτζαλᾶς


ΚΡΙΜΑΙΑ - Η «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΓΕΦΥΡΑ» ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Η ΡΩΣΙΚΗ ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου