"Θα το ξαναπώ άλλη μια φορά. Σε συζητήσεις που είχα όλα αυτά τα χρόνια με μετανάστες από το πρώην ανατολικό μπλοκ, που πρόλαβαν την ΕΣΣΔ και τις λαϊκές δημοκρατίες, ούτε ένας δεν παραπονέθηκε για το επίπεδο διαβίωσης ή την έλλειψη καταναλωτικών αγαθών. Όλοι περιέγραψαν μια ισορροπημένη ζωή, με πρόσβαση στα βασικά κοινωνικά αγαθά της υγείας, της στέγης και της εκπαίδευσης, με ανεπτυγμένες πολιτιστικές, πνευματικές και αθλητικές δραστηριότητες. Έπεσα στην περίπτωση; Μπορεί. Είχα μικρό δείγμα; Ίσως. Ήταν δυσαρεστημένοι αλλά μου το απέκρυψαν για δικούς τους λόγους; Πιθανόν. Κανείς πάντως δεν έθιξε το ζήτημα της καταναλωτικής αφθονίας, του χρυσού μόσχου της ειδωλατρικής Δύσης που υποτίθεται πως φθονούν όλοι οι υπόλοιποι. Και αυτό έχει την αξία του από μόνο του. Ποιό ήταν το παράπονό τους; Nα το πω με δυο λέξεις: habeas corpus. Η έλλειψη θεσμικών εγγυήσεων για την ατομική ελευθερία και προστασίας ενάντια στην ψευδή κατάδοση και την κακόβουλη καταγγελία. Με ένα ανώνυμο τηλεφώνημα κάποιου παράξενου γείτονα που δεν γουστάριζε τη φάτσα σου μπορούσες να βρεθείς 5 χρόνια φυλακή. Ή τουλάχιστον υπήρχε αυτή η αίσθηση. Ήταν όντως τόσο τραγικά τα πράγματα; Δεν το γνωρίζω, μεταφέρω απλώς τι έχω ακούσει. Το μόνο βέβαιο: ο αυτάρεσκος φιλελέδικος μύθος περί «μιζέριας» και «εξαθλίωσης» στις λαϊκές χώρες, οι πολίτες των οποίων φλέγονταν από τη ζήλεια για τις τηλεοράσεις μας και τα ηλεκτρικά πλυντήρια μας, καταρρέει"
