Η επιρροή του Νεοπλατωνισμού

 

ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ

WALLIS R.T.

ΌΠΩς ΘΑ ΔΕΙΞΟΥΜΕ σε αυτό το κεφάλαιο, μια επισκόπηση της επιρροής του Νεοπλατωνισμού απειλεί να γίνει κάτι σχεδόν ταυτόσημο με την πολιτιστική ιστορία της Ευρώπης και της Εγγύς Ανατολής μέχρι την Αναγέννηση, και από ορισμένες πλευρές κάτι ακόμα περισσότερο. Ο λόγος που αυτό δεν έχει πάντοτε αναγνωριστεί είναι ότι η επιρροή του Νεοπλατωνισμού υπήρξε συχνά έμμεση. Το ότι ο Μεσαίωνας και η Αναγέννηση είδαν τον Πλάτωνα μέσα από το πρίσμα του Μεσοπλατωνισμού και του Νεοπλατωνισμού στην πραγματικότητα δεν έχει αναγνωριστεί σαφώς, εκείνο που έχει ακόμα λιγότερο εκτιμηθεί είναι η έκταση στην οποία οι νεοπλατωνικές ιδέες επηρέασαν τις μεσαιωνικές ερμηνείες του Αριστοτέλη. Αυτό είναι σημαντικό, αφού σημαίνει ότι το κυρίαρχο ρεύμα της χριστιανικής Θεολογίας, τόσο στην πλατωνική όσο και στην αριστοτελική του μορφή, υπήρξε πάντοτε νεοπλατωνική. Εδώ μπορούμε να επικεντρωθούμε μόνο σε λίγα από τα σημαντικότερα επεισόδια αυτής της ιστορίας, θα είμαστε, για παράδειγμα, σε θέση να πούμε λίγα για τη νεοπλατωνική επιρροή στην ανάπτυξη της επιστήμης ή στην Αναγέννηση και στον σύγχρονο αυτοκρυφισμό. Ούτε, πρέπει να τονιστεί, σκοπό έχουμε να δώσουμε μια εξαντλητική ή ολόπλευρη περιγραφή των φιλοσόφων που πρόκειται να συζητήσουμε ούτε βέβαια να ισχυριστούμε ότι όλοι αυτοί θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αδιακρίτως «Νεοπλατωνικοί», αλλά να δείξουμε, πρώτον, την έκταση της ύστερης επιρροής του Νεοπλατωνισμού και, δεύτερον, την ποικιλία των μορφών που αυτός μπόρεσε να πάρει. Πιο ειδικά θα δούμε πώς κάποιες μεταγενέστερες διαμάχες συχνά απηχούν εκείνες τις οποίες είχαμε ήδη δει στον παγανιστικό Νεοπλατωνισμό και πώς νεοπλατωνικών αντιλήψεων στοχαστές ασχολήθηκαν με το νέο πρόβλημα να συμβιβάσουν την παγανιστική φιλοσοφία με την εξ αποκαλύψεως θρησκεία. Σε αυτό το πρόβλημα ο βυζαντινός, ο ισλαμικός και ο δυτικός μεσαιωνικός κόσμος ανταποκρίθηκαν ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, μέχρις ότου τα διάφορα ρεύματά τους να συγκλίνουν στην πολιτιστική ζωή της Αναγέννησης.

Ένας τρόπος -και, όπως αποδείχτηκε, εκπληκτικά αποτελεσματικός- να διατηρηθεί η νεοπλατωνική επιρροή σε πείσμα της επίσημης εχθρότητας στο βυζαντινό κόσμο εμφανίζεται στα κείμενα του συγγραφέα κατά τα τέλη του πέμπτου και τις αρχές του έκτου αιώνα τα οποία σώζονται ως εμάς με το όνομα του πρώτου Αθηναίου οπαδού του Απόστολου Παύλου, του Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, στα οποία τα δόγματα του αθηναϊκού Νεοπλατωνισμού παρουσιάζονται με χριστιανικό ένδυμα. Πέρα από κάποιες επιστολές, το φιλολογικό σώμα του Διονυσίου περιλαμβάνει τέσσερα έργα: τη σύντομη αλλά εξαιρετικά σημαντική Μυστική Θεολογία, η οποία πραγματεύεται την «αποφατική» ή αρνητική θεολογία και την πρακτική άσκηση του μυστικού το Περί Θείων Ονομάτων, που πραγματεύεται τη θετική ή «καταφατική» θεολογία: και τα Περί Ουρανίου Ιεραρχίας και Περί Εκκλησιαστικής Ιεραρχίας, τα οποία εξετάζουν τη μεσολάβηση της θεότητας στα γήινα όντα μέσω των ουράνιων τάξεων των αγγέλων και των γήινων τάξεων της Εκκλησίας. Η ταυτότητα και η εποχή του συγγραφέα, η σχέση του με τα γνωστά μέλη της Αθηναϊκής Σχολής και η σχετική καθαρότητα του Χριστιανισμού του παραμένουν αντικείμενα έντονής διαμάχης. Εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι πως η προσπάθεια του να ενώσει το Νεοπλατωνισμό με την Ορθόδοξη θεολογία δεν ήταν σε καμία περίπτωση η πρώτη. Η αποφατική δεολογία είχε πλήρως εδραιωθεί στην ανατολική παράδοση το δεύτερο αιώνα από τον Κλήμη τον Αλεξανδρινό, ενώ η σκέψη και ο μυστικισμός των Καππαδοκών Πατέρων του πέμπτου αιώνα, του Γρηγόριου Ναζιανζηνού (περ. 330-περ. 390), του Βασιλείου Καισαρείας (περ. 330-379) και ιδιαίτερα του Γρηγόριου Νύσσης (πέθανε το 394) βρίσκονταν υπό έντονη πλωτινική επιρροή. Το πρόβλημα που τέθηκε από τα κείμενα του Διονυσίου, παρά το υποτιθέμενο αποστολικό τους κύρος, ήταν ότι ο Νεοπλατωνισμός του άνηκε στην πιο απερίφραστη παγανιστική Αθηναϊκή Σχολή ειδικότερα, η αγγελολογία του Διονυσίου θύμιζε σε μεγάλο βαθμό τις τάξεις των θεών της Αθηναϊκής Σχολής. Ως εκ τούτου ο Θεός του έτεινε να γίνει απλώς ο ανώτατος όρος της μεταφυσικής ιεραρχίας και ως τέτοιος να συλληφθεί σαν να επενεργούσε στον υλικό κόσμο μόνο μέσω μεσολαβητικών δυνάμεων. Σε αυτό ο Διονύσιος απηχούσε τις αμφιλεγόμενες τάσεις του παγανιστικού Νεοπλατωνισμού και, ίσως ακόμα σημαντικότερο, παρουσιαζόταν εξίσου διφορούμενος στα θεμελιώδη σημεία που διέκριναν το νεοπλατωνικό από το χριστιανικό κοσμοείδωλο, όπως το αν η δημιουργία είναι απόρροια της θεϊκής φύσης ή οφείλεται σε μια δωρεά χάριτος. Γι' αυτό και ο τελετουργισμός του έτεινε να χάσει το υπερφυσικό του στοιχείο και γινόταν δύσκολο να διακριθεί από την παγανιστική θεουργία. Τέλος, ο Διονύσιος φαινόταν να δίνει ελάχιστη σημασία στην ενανθρώπιση. Δεν θα κρίνουμε εδώ το δίκιο αυτών των κατηγοριών πρέπει απλώς να σημειώσουμε ότι έγιναν και ήταν μόνο αφότου η Ορθοδοξία του υποστηρίχτηκε από τα σχόλια του Ιωάννη Σκυθουπόλεως (περ. 530) και του Μαξίμου του Ομολογητή (580-622) που τα κείμενα του Διονυσίου μπόρεσαν να γίνουν πλήρως αποδεκτά. Η επίδρασή τους στη δυτική μεταθυσική θεολογία και το μυστικισμό, που χρονολογείται από τη λατινική μετάφραση του 858 από τον Ιρλανδό φιλόσοφο Ιωάννη Σκώτο Εριγένη (περ. 810-περ. 877), η οποία βρήκε σύντομα μιμητές, σταθηκε εξίσου σημαντική. Μεγαλύτερες διαμάχες προκάλεσε η ίδια  η σκέψη του Εριγένη, μια εξέλιξη των βυζαντινών νεοπλατωνικών ιδεών την οποία αξίζει να εξετάσουμε εν συντομία.

Μια κύρια πηγή έντασης στο Νεοπλατωνισμό, όπως έχουμε δει, ήταν η διφορούμενη στάση τους απέναντι στον υλικό κόσμο. Δεν προκαλεί λοιπόν έκπληξη το ότι και οι δύο πλευρές της εικονομαχικής διαμάχης του όγδοου αιώνα, γύρω από τη λατρεία των θείων εικόνων, και της ησυχαστικής διαμάχης του δέκατου τέταρτου αιώνα, στην οποία ο Γρηγόριος Παλαμάς (1296-1357) υπερασπίστηκε το μυστικισμό του θείου φωτός ενάντια στην καθαρά αποφατική θεολογία του μοναχού Βαρλαάμ, εκφράστηκαν με νεοπλατωνικούς όρους. Ηταν όμως χαρακτηριστικό για τη στάση της Ανατολικής Εκκλησίας απέναντι στον υλικό κόσμο το ότι και στις δύο περιπτώσεις θριάμβευσε η θετική αποτίμηση του κόσμου αυτού. Ο λόγος ήταν η αντίληψη του βυζαντινού Νεοπλατωνισμού για τη δημιουργια ως «θεοφάνεια» η εκδήλωση του θείου, μια εξέλιξη της πλατωνικής άποψης του αισθητού κόσμου ως εικόνας του Νοητού η οποία έδινε στον πρώτο μια θετικότερη αξία, η θεωρία των εικόνων ήταν απλώς μια συγκεκριμένη εφαρμογή αυτού. Εκεί όπου ο Εριγένης έσφαλε στα μάτια της Εκκλησίας, όταν προσπάθησε να εισαγάγει αυτό το δόγμα στη Δύση, ήταν η εκ μέρους του πραγμάτευση της δημιουργίας ως φυσικής εκδίπλωσης της θείας ενότητας και η συνακόλουθη παραδοχή ότι στη διάρκεια της δημιουργίας των άλλων πραγμάτων ο Θεός δημιουργεί ταυτόχρονα και τον εαυτό του. Εξού και η καταδίκη για πανθεϊσμό που επέσυρε η πραγματεία του De Divisione Naturae.

.....

Και (πέρα ακόμη και από τις πολυθεϊστικές περιπλοκές που τίθενται από τις Ενάδες) η διάκριση ανάμεσα στην Πρώτη και τις κατώτερες Υποστάσεις των Νεοπλατωνικών είναι προφανώς λιγότερο αυστηρή από εκείνη ανάμεσα στο Θεό και τα δημιουργήματά του στις σημιτικές θρησκείες, Παρ' όλα αυτά, η ιδέα της «θεϊκότητας κατά μέθεξιν» έχει φανερές συγγένειες με τη διδασκαλία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος μπορεί να θεοποιηθεί μέσα από τη θεία χάρη και ο Βοήδιος δεν ήταν με κανένα τρόπο ανορθόδοξος λοιπόν όταν εισήγαγε αυτήν την ιδέα στη Δύση.

Ορθοδοξίας απο-ιουδαϊσμός

Γεωργίος Γεωργαλάς

"Στο έργο αυτό, είναι η κορύφωσις όλων των γνωστών χαρακτηριστικών του συγγραφέως: Πνευματική τόλμη χωρίς περιορισμούς· πνεύμα βαθύτατα ανακαινιστικό· σκέψις ριζοσπαστική· στέρεη τεκμηρίωσις· ολοκληρωμένη ιστορική γνώσις· γνήσια Ελληνικότης. Με αυτά τα όπλα, ο συγγραφεύς φωτίζει την ταραγμένη, κρίσιμη, αλλά και σκοτεινή περίοδο των πρωτοχριστιανικών αιώνων, τότε που διαμορφώθηκε ο Χριστιανισμός. Το κάνει με αντικειμενικότητα, χωρίς εμπάθειες και ιδεοληψίες, με ασφαλή στοιχεία, διασταυρωμένες πηγές και αδυσώπητα λογική συνέπεια. Χωρίς υπερβολή, πρόκειται για έργο-τομή στην ιστορία της σκέψεως του Ελληνισμού. Για έργο που ανοίγει τις πύλες προς την ολοκλήρωση και αναγέννηση της Ορθοδοξίας."

ΕΛΛΗΝΟ-ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

 

ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

 Υπάρχουν «αρχαιόθρησκοι» που πάσχουν από βαρείαν άγνοιαν της πραγματικής Αρχαίας Θρησκείας της οποίας υποτίθεται ότι είναι πιστοί. Υπάρχουν πολέμιοι της Αρχαίας Θρησκείας, την οποίαν εκλαμβάνουν ως «ειδωλολατρικήν», αποδεικνύοντες ότι πάσχουν από εξ΄ ίσου βαρείαν άγνοιαν του πραγματικού περιεχομένου της. Υπάρχουν τέλος άλλοι λάτρες ή πολέμιοί της που εν επιγνώσει διαστρέφουν την Αρχαίαν Θρησκείαν κατά τρόπον που υπηρετεί τις δικές τους σκοπιμότητες διαφόρων μορφών. Με την παρούσα εργασία μου επιχειρώ να δώσω την αληθή εικόνα της Αρχαίας Θρησκείας των Ελλήνων, χωρίς διάθεσιν εξωραϊσμού ή καταπολεμήσεώς της και ιδίως χωρίς προσαρμογές της σε όποιες σκοπιμότητες.

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Γεώργιος Γεωργαλάς

Το θεολογικό σύστημα του ψευδο-Διονυσίου

 "Το θεολογικό σύστημα του ψευδο-Διονυσίου είναι νεοπλατωνικής σύλληψης: στο κέντρο βρίσκεται η θεϊκή μονάδα, το απόλυτο Ἕν, η «ἑνοποιὸς δύναμις», η ύπαρξη του οποίου εξηγεί τα πάντα. Από το Ἕν ο κόσμος διατάσσεται γύρω του με ομόκεντρους κύκλους, καθένας των οποίων αποτελείται από τρία στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του τριαδικού Θεού. Ακολουθούν οι τρεις κύκλοι των εννέα αγγέλων. Η ουράνια τριαδική κατάταξη έχει τον αντικατοπτρισμό της στην γη, και δη στην εκκλησιαστική ιεραρχία, στην οποία, παρόλα αυτά, στην κορυφή των τριάδων τοποθετούνται τα μυστήρια και όχι άνθρωποι, οι οποίοι ακολουθούν επίσης στη συνέχεια κατά τριάδες: επίσκοποι, πρεσβύτεροι και διάκονοι, μοναχοί, λαϊκοί και κατηχούμενοι. Το σύστημα του ψευδο-Διονυσίου αφορά διάχυση από το κέντρο προς τους ομόκεντρους κύκλους, ιδιοτήτων και αρετών, όπως η καλοσύνη, για την οποία μεσολαβούν τα ανώτερα όντα προς τα κατώτερα. Ο ψευδο-Διονύσιος εισήγαγε τον αρχαίο όρο «ἱεράρχης» στη χριστιανική ορολογία και επινόησε τον όρο «ἱεραρχία» για την διάταξη του κόσμου. Ωστόσο, το σύστημά του είναι απόλυτα φιλοσοφικό και θεολογικό, και δεν αφορά τόσο την κοινωνική ιεραρχία, όσο την θέση και την ταυτότητα του καθενός μέσα στον κόσμο (τη λεγόμενη «μονή»). Ο Θεός είναι πάντα μακριά αλλά και κοντά σε κάθε δημιούργημα, το οποίο όμως έχει καθήκον, από τη θέση όπου βρίσκεται, να μεταδώσει τις αρετές και ιδιότητες στα όντα της χαμηλότερης βαθμίδας («πρόοδος» ή «φιλάνθρωπος πρόοδος»). Έτσι είναι σαφές ότι το κάθε ον ή δημιούργημα του Θεού έχει τη θέση του, από την οποία δύσκολα μπορεί να μετακινηθεί αλλά μετακινείται κυρίως προς τα χαμηλότερα επίπεδα, προκειμένου να επιτελέσει το έργο που είναι συνυφασμένο με την θέση του. Από την άλλη, το «θεοκεντρικό» αυτό σύστημα, όπως και κάθε νεοπλατωνική θεώρηση, προβλέπει την δυνατότητα ανόδου των ανθρώπων προς τον Θεό, αλλά δεν περιγράφεται η διαδικασία αυτής της ανόδου."

Dead Can Dance ~ The Host Of Seraphim [Trisagion Version]

Ψευδο~Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης

«Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης»

 ΠΑΝΟΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ

Στο 3/3, 5:34, σχολιαστής αναφέρει τον σημαντικό μελετητή του Πρόκλου, Tuomo Lankila 

 και το άρθρο του: The Corpus Areopagiticum as a Crypto-Pagan Project

όπου παρουσιάζεται η υπόθεση της σκόπιμης συγγραφής-δημιουργίας του έργου του λεγόμενου "Ψέυδο" Διονύσιου του Αρεοπαγίτη από την ίδια την χιλιόχρονη πλέον Πλατωνική Ακαδημία, την εποχή του τελευταίου διευθυντή της Δαμασκίου, έχοντας καταλάβει "τι έρχεται", υπό την συγγεκριμένη "υπογραφή" - χρήση του ονόματος μιας ιστορικά υπαρκτής πρώτο-χριστιανικής προσωπικότητας - με σκοπό την μεταγραφή του πενταποστάγματος της Νεοπλατωνικής Ελληνικής Φιλοσοφικής Θεολογίας σε μία απλοποιημένη εκδοχή προκειμένου να διασωθεί έστω και με χριστιανικό μανδύα...

ΠΑΝΟΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης». 1/3

ΠΑΝΟΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης». 2/3

ΠΑΝΟΣ ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης». 3/3

Π. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης ΙΙ » 1/5

Π. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης ΙΙ » 2/5

Π. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης ΙΙ » 3/5

Π. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης ΙΙ ». 4/5

Π. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΣ: «Πρόκλος και Διονύσιος Αρεοπαγίτης ΙΙ » 5/5

Κλεάνθης ο Στωικός, Ύμνος στον Δία

 1         Των αθανάτων ενδοξότερε, πολυώνυμε, [1] αιώνια πανίσχυρε,

            Δία, της φύσης[2] πρώτη αρχή, που κυβερνάς τα πάντα με το νόμο[3] σου,

            χαίρε! Δίκαιο είναι όλοι οι θνητοί να προσφωνούν εσένα.

            Γιατί από εσένα γεννηθήκαμε - μίμηση ιδιότητας θεϊκής λαχαίνοντας

5          μόνοι εμείς οι άνθρωποι[4]- όλα τα θνητά που ζουν και σέρνονται πάνω στη γη.

            Γι' αυτό κι εγώ εσένα θα εγκωμιάσω και τη δύναμή σου πάντα θα ψάλλω.

            [5]Σ' εσένα υπακούει, πράγματι, όλος αυτός ο κόσμος που γύρω απ' τη γη

           στροβιλίζεται, όπου τυχόν τον οδηγείς, και με τη θέλησή του εξουσιάζεται.

             Τέτοιο εργαλείο έχεις βοηθό στ' ανίκητα χέρια σου,

10        διχαλωτό, πυρωμένο, παντοτινά που ζει κεραυνό.

             Γιατί από το χτύπημά του ολοκληρώνονται όλα τα έργα της φύσης. [6]

             Μ' αυτόν εσύ κατευθύνεις την ενιαία τάξη του κόσμου, που μέσα[7]  απ' όλα

             περνά κι ανακατεύεται με τα μεγάλα και τα μικρά φώτα[8]........

.................................................................................................

             εσύ, που τόσο μεγάλος είσαι, ύψιστος βασιλιάς για πάντα.

15        Κι ούτε πάνω στη γη γίνεται έργο κανένα χωρίς εσένα, θεέ,

             ούτε στον θείο, αιθέριο πόλο τ' ουρανού, ούτε στον πόντο,

             εκτός απ' όσα πράττουν οι κακοί από μωρία δική τους.

              Μα εσύ και τα υπερβολικά γνωρίζεις να τα κάνεις πρέποντα και τάξη να βάζεις στην αταξία,

             κι εκείνα που μοιάζουνε εχθρικά μέσα από εσένα φιλιώνουνε. [9]

20        Γιατί έτσι σε σύνολο ένα τα πάντα συνταίριασες, καλά με κακά,

             ώστε ένας να είναι ο λόγος όλων[10] αιώνιος.

             Αυτόν αποφεύγουν και προσπαθούν ν' απορρίψουν όσοι απ' τους θνητούς

             είναι κακοί, οι κακόμοιροι, που την κατοχή αγαθών διαρκώς ποθώντας

             ούτε τον κοινό νόμο του θεού παρατηρούν, ούτε του δίνουν σημασία.

25        Σ' αυτόν αν υπάκουαν θα μπορούσαν να ζήσουν βίο αγαθό, μυαλωμένο.

            Όμως αυτοί ορμούν δίχως μυαλό ο καθένας κι αλλού,

            άλλοι ανταγωνισμό κακό μεταξύ τους για τη δόξα έχοντας,

            άλλοι στραμμένοι στο κέρδη δίχως καμία ευπρέπεια,

             άλλοι στη ραστώνη και του σώματος τις ηδονές. [11]

30        Όμως τους βρίσκουν συμφορές και σύρονται κάθε φορά και σ' άλλο στόχο, απ' τη σπουδή  

             τους καταλήγοντας σε κάτι εντελώς αντίθετο απ' την καλή ζωή που προσδοκούν.           

[12]     Αλλά Δία, δότη όλων των χαρισμάτων, μαυροσύννεφε, άρχοντα του κεραυνού, [13] είθε 

             να ελευθερώνεις τους ανθρώπους απ' την ολέθρια άγνοια:

            αυτήν εσύ, πατέρα, σκόρπισέ την μακριά απ' την ψυχή, το σχέδιο δώσε

35        να γνωρίσουμε που πάνω του βασίζεσαι και με δικαιοσύνη κυβερνάς τα πάντα, ώστε   

            αφού μας κάνεις τούτη την τιμή, να στην ανταποδώσουμε,

            υμνώντας τα έργα σου ακατάπαυστα, καθώς ταιριάζει

            σε κάποιον που είναι θνητός, αφού ούτε στους θνητούς υπάρχει κάποιο προνόμιο  

            μεγαλύτερο, ούτε στους θεούς, απ' το να υμνούμε τον αιώνιο κοινό νόμο, όπως είναι 

            δίκαιο.

Στα Άδυτα των Ελευσίνιων Μυστηρίων! Πως "σφράγιζαν" τον μύστη για όλη τη ζωή του!!

 

ΙΕΡΑ ΜΕΘΗ

ΨΥΧΟΤΡΟΠΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΑΛΧΗΜΕΙΑ 

RUDGLEY RICHARD

Από το όπιο στην παλαιολιθική Ευρώπη και τα «μαγικά μανιτάρια» της Σιβηρίας, ως τη σημερινή παντοκρατορία του καφέ, του αλκοόλ και του καπνού, πολλά είναι τα φυτά που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στους πολιτισμούς που άνθισαν στον πλανήτη μας. Ο ανθρωπολόγος Richard Rudgley, με το βιβλίο του «Ιερά Μέθη», ανοίγει διάπλατα τις θύρες για την κατανόηση της στενής σχέσης ανάμεσα στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και στις ψυχοτρόπες ουσίες, προσφέροντάς μας ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για μια σύγχρονη ερμηνεία της ιστορίας. Χωρίς να χάνει πουθενά την αμεσότητα μιας συναρπαστικής αφήγησης, η εργασία αυτή τεκμηριώνει, με τρόπο επιστημονικό, τη σπουδαιότητα των ιερών φυτών στον κοινωνικό και λατρευτικό βίο, και αναλύει την αλληλεπίδραση των τροποποιημένων καταστάσεων συνείδησης με τις πολιτισμικές αξίες. Η θερμή υποδοχή από τους κριτικούς και η μεγάλη επιτυχία αυτού του βιβλίου αποτελούν ασφαλώς ισχυρές ενδείξεις πως η Δύση, μετά από πολλούς αιώνες σκοταδισμού, αναζητεί πάλι την πνευματική σημασία των ευφορικών, διεγερτικών και ψυχεδελικών φυτών, που κατά κόρον καταναλώνει. (ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Περιεχόμενα

Ευχαριστίες

Εισαγωγή

Ι. Η Αλχημεία της Λίθινης Εποχής

ΙΙ. Τύμβοι στους Πάγους και Άνθρωποι των Μανιταριών

ΙΙΙ. Το Μυστήριο του Χαόμα

IV. Αμερικάνικα Όνειρα

V. Οι Αλχημιστές του Afek

VI. Ο Κήπος του Εωσφόρου

VII. Διεγείροντας την Κοινωνία

Oδin Διόνυσος Χριστός

His name is based on the central characteristic of Dionysus worship The name Odin is related to the word Odr, meaning “frenzied” or “divine madness”, with connotations of both inspiration, song and insanity, bringing to mind the primary qualities of Dionysus. The word Odin, from which the name Wednesday comes from, is derived from the Proto-Indo-European word, *waet, meaning to “fan” flames (of inspiration), the same root as the Latin word vaetes, meaning “seer” or “singer”, and the Celtic faith(not related to the English word faith), meaning “inspire” or “poet”. He is hung on the Tree of Life as a sacrifice to himself, stuck with a spear and refused drink, just like Jesus Odin’s Rune Song, dated between the 800s and 1200s, tells of how Odin hung himself on the great World Tree, Yggdrasil (“Odin’s Horse”), as a sacrifice to himself, pierced by a spear or lance just as in John 19:34, and is refused drink similar to how Jesus refuses drink in Mark 15:23. 

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΜΥΘΟΥ

της Δήμητρας Λιάτσα Η Βίβλος είναι μία συρραφή από τον βίο και την πολιτεία των θεών, ηρώων και προσωπικοτήτων του Ελληνικού κόσμου. Ο Ιησούς διδάσκει και δικάζεται όπως ο Σωκράτης, θεραπεύει και ανασταίνει όπως ο Απολλώνιος ο Τυανέας, σταυρώνεται όπως ο Προμηθέας, περπατά πάνω στο νερό όπως ο Αργοναύτης Εύφημος, κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο όπως ο Ηρακλής, θρηνείται όπως ο Υάκινθος, φορά τον χιτώνα του Απόλλωνος και κατά την ταφή του τυλίγεται στην σινδόνη του Πατρόκλου. Ο Ιησούς γίνεται η «άμπελος» όπως ο Διόνυσος, ο «καλός ποιμήν», όπως ο Ερμής, ο «ερχόμενος» όπως ο Ήφαιστος και θα επιστρέψει κατά την Δευτέρα Παρουσία όπως ο Οδυσσέας. Ο Ιεχωβάς μοιάζει καταπληκτικά με τον Ποσειδώνα, ο Δαυΐδ παίζει την λύρα του όπως ο Ορφέας, ο Σαούλ φιλοξενείται όπως ο Τηλέμαχος και ο Σαμψών χάνει την δύναμή του όταν μια γυναίκα του κόβει τα μαλλιά όπως ο Πτερέλαος. Ο Κάϊν σκοτώνει τον αδελφό του όπως ο Κιθαιρών και ο Παράδεισος είναι ο Κήπος των Εσπερίδων.

The traditionalist foundations of the Left Hand Path in Odinism

Askr Svarte

The traditionalist foundations of the Left Hand Path in Odinism

The term “The Left Hand Path” is used today so often, and sometimes without any excuse and regarding to disputable exoteric doctrines, that its meaning and core are clouded from view and understanding. It is even more difficult to talk about the Left Hand Path in Odinism, because this manifestation of the German-Scandinavian Tradition is extremely young and therefore it is under all kinds of influences and infiltrations of the many extravagant ideas. A detailed analysis of the phenomenon of the Left Hand Path was conducted in the second volume of our fundamental work “Polemos”[1], below we will try briefly to summarize the main points in the light of the pagan traditionalism.

It is known that in antiquity the Germanic-Scandinavian Culture and Tradition did not know the division into the Right Path and the Left Path, as there were no special cults and practices of veneration of the Fury and Dark hypostases of the Gods, akin to Vedanta and Tantrism in Hindu traditions. The focus of Sacredness, which only later became possible to “divide” into the solar-martial (the Right) and twilight-ecstatic (the Left), is the figure of ás Odin and the Odinic cult. The cult of Odin embodies the holism of the World of Tradition. The axis of tension lies between the Gods (Aesir) and the Titans (Thurses and Jotuns), which is perfectly described by F. G. Jünger on the example of Greek mythology.

Paganesimo Cristianesimo Europa

Paganesimo cristianesimo Europa
Autore: Alfonso Piscitelli | Categorie: Cristianesimo e monoteismi, Italiano, Religione | 0

Il passaggio dal politeismo a una forma enoteista matura all’interno delle grandi civiltà tradizionali. In Persia si afferma il culto di Ahura Mazda, il Supremo Signore attorniato dai sui arcangeli; in Egitto Akenaton promuove il culto di Aton, simboleggiato nella sua purezza metafisica dal disco del Sole. Peraltro l’affermazione di un Dio Supremo non cancella le altre forze che tuttavia vengono subordinate in una gerarchia (spesso identificata alla scala planetaria).

In Grecia un enoteismo filosofico si sviluppa con l’Arké dei Fisici della Ionia, con l’En della scuola platonica, con il Dio Causa Prima di Aristotele; in India si affermano le scuole che di volta in volta colgono l’Assoluto in Brahma, in Vishnu o in Shiva, concependo gli altri dei come emanazioni di questo Principio Primo.

Συνέσιος της Κυρήνης, ο Έλληνας - Χριστιανός

Συνέσιος της Κυρήνης, ο Έλληνας - Χριστιανός
“Το βύθισμα εντός του «αιωνίου» είναι το τέλος της φιλοσοφίας, όπως ακριβώς το τέλος της θρησκείας είναι το βύθισμα εντός των μυστηρίων”.
Πλούταρχος


Ο Συνέσιος, υπήρξε νεοπλατωνικός Φιλόσοφος, συγγραφέας, αλλά και επίσκοπος Πτολεμαΐδας. Γεννήθηκε το 370 μ.Χ. στην Πεντάπολη της Κυρηναϊκής. Ήταν γόνος "Εθνικής" οικογένειας αναγόμενος από το γένος των Ηρακλειδών. Αφού έλαβε βασική μόρφωση μετέβη με τον αδελφό του, Ευοπτίο, στην Αλεξάνδρεια όπου μαθήτευσε στην νεοπλατωνική φιλόσοφο Υπατία, την οποία σε όλο τον βίο του τιμούσε.

Τον 4ο αι. ο Χριστιανισμός κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος απέναντι στην «παλαιά θρησκεία». Η νέα θρησκεία έχει σταδιακά ενσωματώσει τον πολιτισμό και τα ιδανικά του ρωμαϊκού κόσμου και έχει ήδη βρει έναν τρόπο συνύπαρξης με τον προϋπάρχοντα πολιτισμό. Στην σχολή της Αλεξάνδρειας στα τέλη του 4ου αι. εκπροσωπείται από τον Θέωνα και την κόρη του Υπατία. Παρά τον βίαιο θάνατο της Υπατίας και τις συχνές συγκρούσεις μεταξύ ειδωλολατρών και χριστιανών, η στάση της σχολής απέναντι στο χριστιανισμό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εχθρική και ανάμεσα στους μαθητές της Υπατίας συνυπάρχουν και διαλέγονται χριστιανοί και ειδωλολάτρες.

Μέσα σε αυτό το πνευματικό κλίμα ανατρέφεται και μορφώνεται ο Συνέσιος και ενώ άλλοι στρέφονται στη θεουργία, ο ίδιος εκχωρεί στον χριστιανισμό τον ρόλο της σωτηρίας που οι ύστεροι νεοπλατωνικοί εκχώρησαν στη θεουργία. Ο Συνέσιος σε μία τέτοια μεταβατική και συγκεχυμένη περίοδο, μάλλον προσπάθησε να συνενώσει τη νεοπλατωνική φιλοσοφία με τη χριστιανική διδασκαλία επικεντρώνοντας τη σκέψη του περισσότερο στα κοινά και λιγότερο στις διαφορές.

Ο Πυθαγόρας ήταν σαμάνος και η καταγωγή μας είναι ευρασιατική

Angelo Tonelli

«Αν στην αρχαιότητα οι φιλόσοφοι αποκαλούνταν τρομακτικοί, σήμερα μοιάζουν με αρνιά» (Giorgio Colli).

Στο κείμενο που θα ακολουθήσει μεταφράζουμε κάποια αποσπάσματα από τη σκέψη του Angelo Tonelli, σύγχρονου ποιητή, μελετητή και μεταφραστή κειμένων της κλασσικής αρχαιότητας. Ο Tonelli δεν είναι ένας τυπικός επιμελητής των κειμένων που μεταφράζει, αλλά και ένας ιδιότυπος στοχαστής που εμπλέκεται στενά με το αντικείμενό του, με μια προσωπική ματιά που ξεφεύγει από την πεπατημένη και που διαφοροποιείται, χωρίς μεγάλη προσπάθεια, από την δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία του ακαδημαϊκού κατεστημένου. Ο Angelo Tonelli είναι ένας από τους λίγους, εκλεκτούς μαθητές του σπουδαίου Ιταλού φιλόσοφου, φιλόλογου και ελληνιστή Giorgio Colli[1], η επιρροή του οποίου υπήρξε καθοριστική στην διαμόρφωση της ιδιαίτερης στάσης του απέναντι στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Όπως κι ο μαθητής του, έτσι κι ο Colli βιοπορίστηκε και απέκτησε φήμη κυρίως ως επιμελητής και υπεύθυνος εκδόσεων και όχι ως δημιουργός μιας αυτόνομης και πρωτότυπης σκέψης. Αν αυτή η σκέψη έμεινε στη σκιά της επαγγελματικής του δραστηριότητας, αυτό οφείλεται σε μια άλλη ομοιότητα με τον Tonelli: ο Colli κινήθηκε και αυτός εκτός του ακαδημαϊκού κατεστημένου της εποχής του και ενάντια στις πνευματικές μόδες της μεταπολεμικής Ιταλίας που επέβαλαν μια άνευ όρων, μονόδρομη πολιτική στράτευση. Αντιθέτως, όπως αναφέρει η βιογράφος του, Federica Montevecchi, ο Colli αφιερώθηκε στην αδιάκοπη, εσωτερική άσκηση μιας προσωπικής παιδείας, την οποία, όπως οι αρχαίοι σοφοί, μοιράζονταν με ένα στενό κύκλο μαθητών που δεν ικανοποιούνταν από την επίσημη, κρατική εκπαίδευση. «Η λειτουργία της εκπαίδευσης πρέπει να αφαιρεθεί από το πανεπιστήμιο», συνήθιζε να λέει ο Colli. «Το σχολείο δεν μεταρρυθμίζεται, αλλά πρέπει να καταπολεμηθεί». Για τον Ιταλό ελληνιστή η κρατική, ομοιόμορφα διαμορφωμένη, εκπαίδευση, δεν μπορούσε να συμβιβαστεί ούτε με την αναζήτηση της γνώσης ούτε με το επίδικό της, την κατάκτηση της σοφίας. «Σοφός είναι αυτός που ρίχνει φως στα σκοτάδια, αυτός που λύνει τους δεσμούς, αυτός που φωτίζει το άγνωστο. Για τον σοφό το αίνιγμα είναι μια θανάσιμη πρόκληση». Η τελευταία αυτή φράση συμπυκνώνει με τρόπο επιγραμματικό την πνευματική πορεία του Colli: εκκινώντας από τον Νίτσε, τη μεγαλύτερη φιλοσοφική του επιρροή, ο Colli στρέφει το ενδιαφέρον του στην προσωκρατική περίοδο της ελληνικής φιλοσοφίας, εκεί που θεωρεί ότι πρέπει να αναζητηθούν οι πηγές της ελληνικής σοφίας. Ο Colli μάλιστα θεωρούσε ότι ο όρος σοφία (sapienza) ήταν προτιμότερος της λέξης φιλοσοφία, η οποία συμβόλιζε για τον Ιταλό την αρχή της παρακμής του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. «Ακόμα και ο ίδιος ο Πλάτωνας αποκαλούσε τους προσωκρατικούς, σοφούς», γράφει ο Colli στην εισαγωγή του έργου του “La Sapienza Greca”. «Ό,τι ακολούθησε μετά στον τομέα της σκέψης εξαρτάται από εκείνους τους σοφούς. Θα ήταν όμως λάθος να προσπαθήσουμε να πλησιάσουμε αυτή τη σοφία διά μέσω της μεταγενέστερης φιλοσοφίας. Πολλές από τις κατοπινές ερμηνείες, που ισχύουν ακόμα και σήμερα, αλλά που είναι εντελώς παραπλανητικές, βασίζονται στην αριστοτελική παραχάραξη αυτής της σκέψης, την οποία επεξεργάστηκε κατόπιν η εγελιανή ιστοριογραφία». Σε αντίθεση με τη μεγάλη πλειοψηφία των νιτσεϊκών επιγόνων, ο Colli δεν επιδόθηκε σε μια γενεαλογικού τύπου ερμηνεία της φιλοσοφίας (οι οποίες γενεαλογίες θα κατέληγαν όλες στο άδειασμα της φιλοσοφίας από το νόημά της), αλλά προσπάθησε να βρεθεί «στις πλάτες της φιλοσοφίας», προκειμένου να ανακαλύψει τι θα μπορούσε να βρίσκεται πριν τη σοφία, τι θα μπορούσε να αποτελεί το σκοτεινό φόντο της. Στο τέλος αυτής της πορείας ο Colli θα σταθεί μπροστά στο αίνιγμα, το οποίο μαζί με τον αγώνα, θα τοποθετήσει στο κέντρο της ελληνικότητας. Είναι το αίνιγμα που επιβάλλει στον άνθρωπο την πρόκληση της σύγκρουσης, τον αγώνα να εκφράσει το θεϊκό σημείο όρασης του κόσμου, το παν, το οποίο όμως είναι από τη φύση του άρρητο και απλησίαστο. Η αριστοτελική λογική, όπως και ο μετέπειτα δυτικός ορθολογισμός, στέρησαν από τη φιλοσοφία τον αινιγματικό της χαρακτήρα για να την μετατρέψουν σε σύστημα ικανό να χειραγωγήσει τα πάντα. Έτσι όμως θυσίασαν για χάρη της αποτελεσματικότητας τον δρόμο που οδηγούσε στην πραγματική γνώση. Είναι στον ίδιο αυτό δρόμο που βαδίζει και η σκέψη του Angelo Tonelli, σκέψη απαραίτητη σε όποιον επιθυμεί να διατηρήσει μια ζωντανή σχέση με την αρχαία κληρονομιά, αλλά και μια σκέψη επίκαιρη και ουσιαστικά πολιτική: «Δίχως ένα πολιτισμό βασισμένο στη σοφία, την ισορροπία και τη φώτιση, η δημοκρατία καταρρέει διότι δεν υπάρχει πλέον ο δήμος (δηλαδή λαός με συνειδητή ταυτότητα), αλλά μόνο ένα είδος πλήθους, συνονθύλευμα μιμ<ητικών ατόμων, τα οποία τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, συνειδητά ή υποσυνείδητα, υποταγμένα στον θεό του χρήματος, προσπαθούν να χειραγωγήσουν». 
—— ○ ——

Το να μιλάς για «ελληνικό σαμανισμό*» είναι ήδη από μόνο του κάτι το επαναστατικό: πέρα από έργο του E. R. Dodds, Οι Έλληνες και το παράλογο, το οποίο ποτέ δεν εκτιμήθηκε επαρκώς- που ήδη είχε ανοίξει τον δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση και τις μελέτες των Colli, Eliade, Couliano, Burckert και Kingsley, η κοινή γνώμη, ακαδημαϊκή και μη, αγνοεί αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο που προέρχεται από τον πνευματικό μας πολιτισμό. Οι Έλληνες Σοφοί δεν ήταν γραφιάδες, όπως ίσως θα ήθελε να τους απεικονίσει κατ’ εικόνα και ομοίωσή της η σύγχρονη νερόβραστη ερμηνευτική, αντιθέτως ήταν άτομα που ξεκινούσαν μια πορεία συνεχούς αναζήτησης του εαυτού τους και από αυτή την πνευματική αναζήτηση μεταμορφωνόντουσαν μέχρι το μεδούλι. Ο Εμπεδοκλής ήταν δεδηλωμένα σαμάνος, και το κήρυττε:

«Πόσα φάρμακα χρησιμοποιούνται κατά των ασθενειών και κατά της γήρανσης
θα το μάθετε, γιατί για εσάς μόνο επιθυμώ να περατώσω τούτες τις διδασκαλίες.
Και θα κατευνάσετε την οργή των ανέμων που ακούραστοι ανεβαίνουν στη γη,
καταστρέφοντας τα χωράφια με τις ριπές τους, και, αν το επιθυμείτε,
με τη σειρά σας θα καλέσετε τα οφέλη του ανέμου, και απ’τη σκοτεινή βροχή
θα δημιουργήσετε τις κατάλληλες ξηρασίες για τον άνθρωπο και από τη θερινή θερμότητα
θα δημιουργήσετε χειμάρρους που θα θρέψουν τα δέντρα και θα αναβλύζουν στον αιθέρα
και θα ανασύρετε από τον Άδη το σθένος ενός εξαφανισμένου ανθρώπου». (fr. 110 DK)

Το ταξίδι που ξεκινά με το προοίμιο του Παρμενίδη στο Πέρι Φύσεως είναι επίσης εντυπωσιακά σαμανικό:

«Ἵπποι ταί με φέρουσιν, ὅσον τ΄ἐπὶ θυμὸς ἱκάνοι,
πέμπον, ἐπεί μ΄ἐς ὁδὸν βῆσαν πολύφημον ἄγουσαι
δαίμονες, ἣ κατὰ πάντ΄ἄστη φέρει εἰδότα φῶτα·
τῇ φερόμην· τῇ γάρ με πολύφραστοι φέρον ἵπποι
ἅρμα τιταίνουσαι, κοῦραι δ΄ὁδὸν ἡγεμόνευον.

Ἄξων δ΄ἐν χνοίῃσιν ἵει σύριγγος ἀυτήν
αἰθόμενος – δοιοῖς γὰρ ἐπείγετο δινωτοῖσιν
κύκλοις ἀμφοτέρωθεν -, ὅτε σπερχοίατο πέμπειν
Ἡλιάδες κοῦραι, προλιποῦσαι δώματα Νυκτός,
εἰς φάος, ὠσάμεναι κράτων ἄπο χερσὶ καλύπτρας».

Εκτός από τις Μαινάδες, τις σαμάνους που ακολουθούν τον θεό της έκστασης, τον Διόνυσο, και τις εκστατικές εμπειρίες των ελευσίνιων μυστηρίων, οι οποίες παρεμπιπτόντως διευθύνονται θεσμικά από οικογένειες ιερέων των Ευμολπίδων και Κηρύκων και παρουσιάζουν εντυπωσιακά κοινά χαρακτηριστικά με τις εμπειρίες των σαμάνων, υπάρχουν χαρακτήρες που μπορούν να οριστούν ως «σαμάνοι» με τη στενή έννοια του όρου: ο μυθικός υπερβόρειος Άβαρις, που δεν έτρωγε ποτέ, προέβλεπε το μέλλον και θεράπευε από τις ασθένειες. Η Αριστέα ήταν ικανή να βυθιστεί σε μακρύ ύπνο, κατά τη διάρκεια του οποίου εγκατέλειπε το φυσικό της σώμα και μπορούσε να υλοποιηθεί κάπου αλλού, ή ακόμη ο Επιμενίδης, ο οποίος στην Κρήτη, στο σπήλαιο του Όρους Ίδη (Ιδαίο Άντρο ή Αρσένιο), στο οποίο γεννήθηκε ο ίδιος ο Δίας, επώασε σε έκσταση μια «ενθουσιώδη» σοφία (δηλαδή «διαμέσου του θεού») αλλά και οι Ερμότιμος, Ζάλμοξις, Πυθαγόρας, Ανάχαρσις μπορούν να συμπεριληφθούν, για ορισμένα χαρακτηριστικά τους, σε αυτήν την ομάδα. Σαμανικά στοιχεία βρίσκουμε και στην κάθαρση των Κορυβάντων, στα Μυστήρια της Σαμοθράκης, στους σιβυλλικούς χρησμούς. Υπάρχει ένας ελληνικός σαμανισμός και είναι χρήσιμο να το σημειώσουμε, διότι όλα αυτά έχουν βαθιές επιπτώσεις στην πολιτιστική και πνευματική μας διαμόρφωση.

۞

Υπέρ της ανάστασης των «νεκρών» (Μέρος Α΄)

Το μόνο για το οποίο ψάχνουμε είναι ο Άνθρωπος. Δεν χρειαζόμαστε άλλους κόσμους.
Καθρέφτες χρειαζόμαστε.
Stanislaw Lem (Σολάρις)
Πυργῖται
Για Μια Αναρχική Απελευθερωτική Προοπτική
Υπέρ της ανάστασης των «νεκρών» (Μέρος Α΄)
Υπέρ της ανάστασης των «νεκρών» (Μέρος Α΄)
24 Απριλίου 2019 Πυργίτης
Όπως έχουν τα πράγματα, ο νους είναι αποτέλεσμα πολλών χιλιάδων χρόνων επιρροής -βιολογικής, κοινωνιολογικής, περιβαλλοντικής, κλιματικής, διατροφικής και λοιπά. […] Αν ο νους δεν έχει ελευθερία, δεν μπορεί να ανακαλύψει τί είναι αλήθεια και τί όχι· και το να έχει ελευθερία σημαίνει να είναι απαλλαγμένος από κάθε επιρροή.(Τζίντου Κρισναμούρτι)

Οι θνήσκοντες και ανασταινόμενοι θεοί

Στον αρχαίο κόσμο, αιώνες πριν την εμφάνιση του Χριστιανισμού, υπήρχε μια ευρέως διαδεδομένη θρησκευτική μυθολογική αφήγηση σε όλη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και στον Ελλαδικό χώρο. Ο μύθος, σε κάθε περίπτωση, αναφερόταν σε έναν θεό, ο οποίος πέθαινε μαρτυρικά και στη συνέχεια ανασταινόταν.

Ο κάθε τόπος διέθετε τη δική του εκδοχή του μύθου και απέδιδε στον θεό αυτόν διαφορετικές ονομασίες. Στην φαραωνική Αίγυπτο λεγόταν Όσιρις, στον μείζονα Ελλαδικό χώρο Διόνυσος, στη Μικρά Ασία Άττις, στη λεγόμενη Συροπαλαιστίνη Άδωνις, στην Περσία Μίθρας και στην Ιταλική χερσόνησο Βάκχος. Η μυθική αφήγηση, ωστόσο, εμπεριείχε στον πυρήνα της παντού τα ίδια χαρακτηριστικά. Ο θεός γεννιόταν από μια παρθένο σε μια σπηλιά ή σε έναν στάβλο στις 25 Δεκεμβρίου. Αργότερα, εισερχόταν θριαμβευτικά σε μια πόλη επί όνου και γινόταν δεκτός από τον λαό, ο οποίος κράδαινε κλάδους φοινικιάς. Στη συνέχεια πέθαινε, θυσιαζόμενος για την αποκατάσταση του κόσμου, κατέβαινε στον Άδη (ή σε άλλη αντίστοιχη θεότητα του λεγόμενου Κάτω Κόσμου) και την τρίτη ημέρα ανασταινόταν εκ νεκρών, ανερχόμενος στον ουρανό. Η θυσία αποκαθιστούσε την ιερότητα του κόσμου, καθαρίζοντας τον καθημερινό χρόνο και τόπο και αναγεννώντας τον. Η αναγέννηση αυτή νοούνταν ως μεταμόρφωση, που ξαναδημιουργούσε τον χρόνο και τον τόπο, αλλά και κάθε ον εντός τους, σε ένα ιερό εδώ και τώρα.

Φαίνεται, πως στοιχεία τουλάχιστον του συγκεκριμένου μύθου είναι πανάρχαια. Η Margaret Murray, αρχαιολόγος και αιγυπτιολόγος των αρχών του περασμένου αιώνα, με ανασκαφές στις πυραμίδες της Αιγύπτου στο ενεργητικό της μαζί με τον περισσότερο γνωστό Flinders Petrie (ο οποίος ανακάλυψε τις πυραμίδες της Γκίζας και τη στήλη του Μερνεφθά) αναφέρει ότι «το ιερό δράμα της αφοσίωσης και της θυσίας του ενσαρκωμένου θεού μπορούμε να το παρακολουθήσουμε στα κείμενα των Πυραμίδων», δηλαδή το 2.700 π.Χ,, περίπου.

Ο Ηρόδοτος στις «Ιστορίες» του αναφέρει ότι «στην ίδια λίμνη οι Αιγύπτιοι τελούν κατά τη διάρκεια της νύχτας τα Μυστήρια, το Πάθος αυτής της ύπαρξης το όνομα της οποίας δεν μπορώ να εκστομίσω». Και στη συνέχεια: «Όλες οι λεπτομέρειες αυτών των τελετών ήταν γνωστές σε εμένα αλλά δεν θα πω τίποτε περισσότερο». Ο Ηρόδοτος ουσιαστικά παρέχει την απόδειξη της ομοιότητας των Αιγυπτιακών και των Ελληνικών Μυστηρίων στα οποία φαίνεται πως ήταν μυημένος εφ’ όσον τα γνώριζε. Είναι γνωστό πως οι μυημένοι στις τελετουργίες των Μυστηρίων έπαιρναν όρκο σιωπής για τα τεκταινόμενα σ’ αυτές· ως εκ τούτου ο Ηρόδοτος δεν μας παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες.

Στον Ελλαδικό χώρο, η μυστηριακή λατρεία εισήχθη σταδιακά τον 6ο αι. π.Χ.[i] και διόλου τυχαία συνέπεσε χρονικά με τη ραγδαία ανάπτυξη της φιλοσοφικής σκέψης. Τον 6ο και 5ο αι. π.Χ. οι πιο διεισδυτικοί Έλληνες στοχαστές προχώρησαν σε μια κριτική της ίδιας της παράδοσής τους, όπως αυτή διασωζόταν στα Ομηρικά έπη, χωρίς φυσικά να την απορρίψουν, θεωρώντας τη μυστηριακή λατρεία ως εκφραστή ενός βαθύτερου και ανώτερου οντολογικού νοήματος. Στηλίτευαν δε την δεισιδαιμονία, η οποία εκφραζόταν συχνά στη λαϊκή θρησκεία της εποχής. Τα λεγόμενα «Μυστήρια» διαμορφώθηκαν από τη θρησκευτική κίνηση του Ορφισμού και του Πυθαγορισμού και είναι γνωστό πως ο Πυθαγόρας μαθήτευσε τόσο στην Αίγυπτο, όσο και στη Βαβυλώνα. Οι Πυθαγόρειοι θεωρούνται αυτοί οι οποίοι ανέδειξαν τον Διόνυσο –ο οποίος μέχρι τότε ήταν μια κατώτερη θεότητα– ώστε να αποτελέσει το αντίστοιχο του Όσιρι των Αιγυπτίων. Σύμφωνα με μιαν άλλη εκδοχή, ήταν ο Ορφικός ποιητής Ονομάκριτος ο οποίος τον 6ο αιώνα π.Χ. έκανε την καινοτομία της εισαγωγής του θανάτου-ανάστασης του Διονύσου στα Μυστήρια.

Στον θρυλικό δρόμο της Θεότητας: Σημειώσεις για τον Παρμενίδη

23 Φεβρουαρίου 2019 Πυργίτης

Το παρόν κείμενο αποτελεί μια περίληψη, σε μορφή επιμελημένων σημειώσεων, ενός μέρους του εξαιρετικού βιβλίου του Peter Kingsley «Αρχαιοελληνική σκέψη και Δυτικός πολιτισμός». Δημοσιεύτηκε αρχικά στην αναρχική εφημερίδα «Διαδρομή Ελευθερίας», φύλλο 162, αλλά έκτοτε εμπλουτίστηκε με κάποια επιπλέον στοιχεία και επεξηγήσεις. Το κείμενο πολλές φορές χρησιμοποιεί σχεδόν αυτούσια τα λόγια του συγγραφέα καθώς η γλαφυρότητα και αμεσότητα της πραγματικά αποκαλυπτικής παρουσίασής του δύσκολα θα μπορούσε να ξεπεραστεί.

Τη θεωρούμε σημαντική ανάλυση γιατί αποκαλύπτει το πόσο διαστρεβλωμένη εικόνα έχουμε αναφορικά με τη φιλοσοφία και τις απαρχές της. Τη φιλοσοφία που δεν ενδιαφέρεται να προσεγγίσει τα θεμέλια της Πραγματικότητας από την οπτική του ακαδημαϊσμού ή ως διανοητική άσκηση κάποιων θεωρητικολογούντων αλλά ως οδηγό της Πράξης για μια πλήρη και άξια θνητή ζωή.

Πως μπορούμε σήμερα να μιλάμε για την ελευθερία ή να αντιδικούμε για τον δρόμο προς την επίτευξή της εάν επιμένουμε να αγνοούμε βασικά συστατικά της πραγματικότητας; Ειδικά όταν τα συστατικά αυτά επανέρχονται στο προσκήνιο υπό την οπτική της σημερινής επιστήμης; Γιατί, έχει γίνει αντιληπτό ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 πως πλέον η σημερινή Φυσική είναι συντριπτικά περισσότερο Προσωκρατική παρά Αριστοτελική.

Η ανάλυση επιβεβαιώνει την υποψία μας πως το θεμέλιο αυτής της φιλοσοφίας είναι άμεσα συναρτώμενο με το θρησκεύεσθαι. Γϊνεται φανερό λοιπόν πως η θρησκεία είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα για να αφήνεται στα χέρια είτε του κάθε ιερατείου, των «μεσιτών του Θεού», είτε της εξουσίας είτε των επιφανειακών προσεγγίσεων και των συστηματικών παρανοήσεών τους. Θα επανέλθουμε…

ΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ ΔΕΝ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ

http://zagalisa.gr/content/apokalypsi-oi-pomakoi-den-eksislamistikan-apo-toys-othomanoys

Floki the cristian monk?

Μια από τις καλύτερες σκηνές όλων των σεζόν!
Floki the boatbuilder! Floki the...
Floki the cristian monk?

Σκέψεις για τον Χριστιανισμό, τον Παγανισμό και το Ισλάμ από Eλληνοκεντρική σκοπιά

Ξεκινάω με την διαπίστωση ότι και ο Πλάτωνας "διώκτης" των καλλιτεχνών ήταν, τρόπον τινά εικονοκλάστης. Ο δε Ηράκλειτος περιγελούσε τους συνέλληνες του που προσκυνούσαν αγάλματα (και αυτό το γράφει κάποιος που στον οικιακό του βωμό έχει και αγαλματίδια του Ζηνός και εικόνες του Χριστού) και αντιλαμβάνονταν το Θείο ως Πυρ Αείζωον. Ήταν δλδ πιο κοντά στο Ισλάμ ο ένας και στους αγιορείτες ησυχαστές καλόγερους ο άλλος (Άκτιστο Φως) παρά στην "προτεσταντικού" τύπου θρησκεία χριστιανική ή παγανιστική που κυριαρχεί σήμερα στην Ελλάδα.

Για τους (σουνίτες κυρίως) μουσουλμάνους ο Χριστιανισμός είναι ατελής μονοθεϊσμός, κρυπτοπαγανισμός. Κι εγώ συμφωνώ. Επισήμως είναι αβρααμικος μονοθεϊσμός. Υπόγεια όμως όχι. Δεν είναι φυσικά παγανιστικός, αλλά ήταν ο Στωικισμός και ο Νεοπλατωνισμός "Παγανισμός" με την σημερινή έννοια; Όχι, ήταν Ενοθεισμός και Πανθεϊσμός. Κακώς, κατά την γνώμη μου παρατάμε τον, έστω ανεπίσημα, λαϊκό, Χριστιανισμό στα χέρια του αβρααμισμού.

Ο Χριστιανισμός ούτως ή άλλως ξεκίνησε από ελληνίζοντες Εβραίους της Διασποράς τους. Όχι από Εθνικούς που εξεβραΐστηκαν, αλλά το αντίθετο. Και κάθε φορά που έκανε ένα βήμα προς την επιβολή του, ενσωμάτωνε όλο και περισσότερο από Αυτό που απαγόρευε. Ενώ ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο συνεχιστής του έργου του εισηγητή και θεμελιωτή του "Μεσαίωνα" Παγανιστή και διώκτη των χριστιανών Διοκλητιανού και αληθινός ιδρυτής του Χριστιανισμού ως Θρησκεία -μέχρι τότε ήταν αίρεση- ήταν μέχρι το τέλος της ζωής του Μέγας Αρχιερέας της Αρχαίας Θρησκείας. Μήπως τρόπον τινά ο Ιουλιανός ήταν ο αληθινός συνεχιστής του κι όχι ο Θεοδόσιος;

Ο οποίος βέβαια Θεοδόσιος έκλεισε μεν την χιλιόχρονη Ακαδημία, αλλά ίδρυσε το Πανσπουδαστήριο στην Πόλη! Απαγόρευσε την Αρχαία Θρησκεία, αλλά ενσωμάτωσε τα Ελευσίνια Μυστήρια - Θεία Κοινωνία Των Αχράντων Μυστηρίων (Πιο Καθαρός Παγανισμός Πεθαίνεις) - στον μέχρι τότε πιο ιουδαΐζοντα, "προτεσταντικό" Χριστιανισμό! Και κάνοντας το αυτό, τότε για πρώτη φορά, κατηγορήθηκαν οι "βυζαντινοί" (χρησιμοποιώ τον όρο δίχως τις υποτιθέμενες αρνητικές συνδηλώσεις που υποτίθεται πως εμπεριέχει τόσο για τους αρνητές, όσο και για τους λάτρεις της Ρωμιοσύνης. Άλλο Σκάλωμα κι αυτό!) από τον Πάπα επί "ελληνισμό", ότι δλδ η ενσωμάτωση των Αχράντων Μυστηρίων στον Χριστιανισμό ισοδυναμούσε με εξελληνισμό του.

Διαβάζω λοιπόν την νιτσεική "Γέννηση της Τραγωδίας" υπό αυτό το πρίσμα: