Ντοστογιέφσκυ: Δαιμονισμένοι dostoevsky_1872 Απεχθάνομαι κατά την μελέτη το παράδειγμα του μεταλλορύχου. Να σβωλοκοπάς με άγρυπνο πνεύμα τα τραχειά νοήματα και να κοσκινίζεις στο δίχτυ του πυρετικού βλέμματος μυριάδες λέξεις για να ξεσπορίσεις τον ώριμο καρπό, να ξεδιαλύνεις μέσα σε τόννους αδρανών γραμμάτων το ανοξείδωτο ψήγμα χρυσού, το λαμπερό πετράδι που θα κοσμήσει ανεξίτηλα τον χρόνο. Ωστόσο, το πνεύμα λυγίζει από φώς και η κούραση δεν λογίζεται, όταν ανασαίνει την ψυχή του μεγάλου προφήτη του Ρωσικού Λαού και του Σλαβισμού, του Ντοστογιέφσκι. Οι Δαιμονισμένοι δεν είναι σίγουρα το κορυφαίο έργο του Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς, είναι όμως το κατ’ εξοχήν προφητικό. Στις σελίδες του εκτυλίσσεται το δράμα και το μεγαλείο του Ρωσικού λαού ως προάγγελμα του 20ου , τελευταίου Χριστιανικού και 1ου Αρίου αιώνα. Πρίν την συνάντησή τους με την συνείδηση της ιστορίας, είναι όλοι εκεί. Ο μηδενιστής Κυρίλωφ, ο σοσιαλιστής Σιγκάλεφ και η συνείδηση του κόμματος, δηλαδή η αέναη σπορά της καταστροφής, ο Βερκχοβένσκυ. Προπάντων όμως είναι εκεί ο ταπεινωμένος Σλάβος προφήτης, ο Σάτωφ και πάνω από αυτόν, πέραν του καλού και του κακού ο ευλογημένος Ερχόμενος, ο Σταβρόγκιν, η Σλαβική ψυχή που παλεύει τον δαίμονα για να φωτίσει τον κόσμο, που «αν πιστεύει, δεν το πιστεύει πως πιστεύει κι αν δεν πιστεύει δεν το πιστεύει ότι δεν πιστεύει» . Ο Ντοστογιέφσκι δεν περιττολογεί, μόνο τυλίγει από πρόνοια τα νοήματά του σε πλήθος αδρανείς λέξεις για να μη κατακάψουν με την οξύτητά τους το πνεύμα μας, όπως ακριβώς ο αέρας κρύβει το οξυγόνο του μέσα στο άζωτο για να μη κατακάψει τα σωθικά μας. » Ξέρεις ποιος είναι τώρα σ’ ολόκληρο το σύμπαν ο περιούσιος λαός που έχει τον προορισμό να αλλάξει τον κόσμο και να τον σώσει στο όνομα του καινούριου θεού, ο μόνος που κρατάει τα κλειδιά της ζωής και του νέου λόγου; Ο ρωσικός λαός…» λέγει με έξαψη ο Σάτωφ. » Ένας άθεος δεν μπορεί ποτέ να είναι Ρώσσος, ο άθεος παύει αμέσως να είναι Ρώσσος» λέγει ο άθεος ένθεος Σταβρόγκιν. Υψώνει το δάκτυλο στον αέρα ο προφήτης Σάτωφ. » Κάθε λαός, σε κάθε περίοδο της ύπαρξής του ένα έχει σκοπό. Την αναζήτηση του δικού του θεού. Ο θεός είναι η συνθετική έκφραση ενός ολόκληρου λαού από την αρχή της εμφανίσεώς του ως το τέλος του. Όταν γενικεύονται οι θρησκείες πλησιάζει η ώρα της καταστροφής. Όταν οι θεοί χάνουν τα ντόπια τους χαρακτηριστικά πεθαίνουν. Και μαζί μ’ αυτούς πεθαίνουν και οι άλλοι. Όσο πιο διαφορετικός είναι ένας λαός, τόσο πιο διαφορετικός από τους άλλους είναι ο θεός του. Όταν ένας μεγάλος λαός δεν πιστεύει πως αυτός μονάχα κατέχει την αλήθεια, όταν δεν πιστεύει πως μονάχα αυτός έχει τον προορισμό να αναστήσει και να σώσει τον κόσμο με την δική του αλήθεια, τότε παύει να είναι μεγάλος λαός και γίνεται ένα εθνογραφικό στοιχείο «. » Σ’ ένα κοπάδι πρέπει να βασιλεύει η ισότητα, να τι θα πεί σιγκαλεφισμός. Τι έκανε ο σοσιαλισμός; Γκρέμισε τις παλιές δυνάμεις αλλά δεν τις αντικατέστησε» προφητεύει ο Σιγκάλεφ. » Θέλω να πιστέψω ότι δεν πιστεύω» κραυγάζει ο Κιρίλωφ απελπισμένα. Και ο πανούργος Βερκχοβένσκι, αυτή η άτεγκτη μυλόπετρα της κομματικής συνείδησης που αλέθει την ψυχή και τις σάρκες των θυμάτων, καθοδηγεί το δράμα προς την λύση του, την καταστροφή. Η καταστροφή όμως είναι ο εξορκισμός της δαιμονικής ψυχής του Σλάβου, που θα επιστρέψει κυρίαρχος και δημιουργός. Η αιώνια Ρώσικη ψυχή ανήκει στον άριο Ντοστογιέφσκι κι όχι στον εβραίο Λένιν. Πουλούσε την «Εργατική Αλληλεγγύη», εφημερίδα για το σοσιαλισμό και το δίκιο των εργατών. Την ρώτησα. Και με τον θάνατο τι θα γίνει συντρόφισσα; Ποιό θάνατο; με αντερώτησε ξαφνιασμένη. Ένας είναι ο θάνατος είπα. Ο δικός μας θάνατος. Στοχάσου τον θάνατό σου και θα νοιώσεις πως αυτό που κάνεις είναι άσκοπο και μάταιο. Για την ακρίβεια είναι γελοίο. Ο Λεωνίδας και ο Αλέξανδρος είναι δυόμιση χιλιάδων ετών κι είναι ζωντανοί. Εσύ είσαι μόνον είκοσι και νεκρή, διότι διαθέτεις μόνον απαντήσεις και κανένα ερώτημα. https://arios18.wordpress.com/2009/02/09/dostojevsky/