Ο Αετός του Διός. Ο ολόγλυφος αυτός αετός βρέθηκε στον σηκό του ναού του Διός Υψίστου στο Δίον, κοντά στο λατρευτικό άγαλμα του θεού. Το ιερό πτηνό του θεού απεικονίζεται σε μετωπική στάση, καθισμένο σε μια ενιαία σκαλιστή βάση, και στα γαμψά του νύχια κρατά έναν κεραυνό. Το αριστοτεχνικά σκαλισμένο κεφάλι του είναι στραμμένο προς τα αριστερά, σε μια κίνηση που αποπνέει το σφρίγος του αρπακτικού, καθώς ατενίζει το άγαλμα του κυρίου του, του Διός. Το πτίλωμα στο εσωτερικό των ανοιχτών φτερών του και στο σώμα του αποδίδεται διακοσμητικά.Το άγαλμα, κατασκευασμένο από γκριζωπό μάρμαρο, είναι ακέραιο, αν και υπάρχει φθορά στο δεξί φτερό και το κεφάλι έχει συγκολληθεί. Κομιστής του κεραυνού, αγγελιοφόρος και σύμβολο της επιφάνειας του θεού, ο αετός ήταν η πιο συνηθισμένη αναθηματική προσφορά στους ναούς του Διός Υψίστου. Ως εικονογραφικό θέμα κοσμούσε βωμούς και αναθηματικές στήλες μαζί με άλλα χαρακτηριστικά σύμβολα της λατρείας του Διός, όπως ο ταύρος και το στεφάνι βελανιδιάς. Ο αετός που κρατά έναν κεραυνό, μια συμβολική αναφορά στην προστάτιδα θεότητα του βασιλικού οίκου των Τημενιδών, συναντάται επίσης στην εικονογραφία των νομισμάτων του μακεδονικού κράτους. (1) Ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος Πορφύριος (μαθητής του αγαπημένου μας Πλωτίνου) μας αποκαλύπτει τα σύμβολα που υποκρύπτουν και αλληγορούν την απεικόνιση του Διός (Περί Αγαλμάτων 4) : "Το ομοίωμα του Διός το έπλασαν κατά την ανθρώπινη μορφή, διότι νους ήταν σύμφωνα και μ΄αυτόν δημιουργούσε, ολοκληρώνοντας τα πάντα δια σπερματικών λόγων. Τον εμφανίζουν να κάθεται, υπαινισσόμενοι την σταθερότητα της δυνάμεως του. Έχει γυμνό το πάνω μέρος σώματος καθότι είναι φανερός στα νοερά και ουράνια μέρη του κόσμου, ενώ τα πρόσθια και κάτω μέρη είναι σκεπασμένα, καθότι είναι αφανής και απόκρυφος στα κάτω μέρη του κόσμου. Στο αριστερό χέρι έχει σκήπτρο, καθόσον στην αριστερή πλευρά εδρεύει και λειτουργεί το πιο ηγεμονικό και νοερό σπλάχνο όλων των μερών του σώματος αφού βασιλεύς του κόσμου είναι ο δημιουργικός Νους. Στο δεξιό χέρι φέρει είτε αετό, καθότι προΐσταται των θεών του αέρος όπως ο αετός που είναι μεταρσιωτικό πτηνό, είτε, άγαλμα νίκης, διότι αυτός ενίκησε τα πάντα". 1. Πηγή: από κείμενο του καθηγητού κου. Δ. Παντερμαλή. Αναδημοσίευση από Η Αθήνα κι εμείς - Φίλοι των ξεναγήσεων 2. Πορφύριος, Περί Αγαλμάτων. ---------------------- Εικόνα: Προέλευση: Δίον, Ιερό Διός Υψίστου. Χρονολόγηση: Αυτοκρατορική περίοδος. Ύψος: 63,5 εκ. Πλάτος: 32,5 εκ. Αρχαιολογικό Μουσείο Δίου.