Φινλανδοποίηση ή Ελλαδοποίηση;

Όταν οι Αναρχικοί τα χώνουν Εθνικά και Πατριωτικά στις φιλελέρες! "Ελπίζουμε μόνο να μην συναντήσουμε στη βιβλιογραφία του μέλλοντος τον όρο «ελλαδοποίηση» ως ένα ακραίο παράδειγμα πολλαπλής «φινλανδοποίησης» μιας χώρας, που χωρίς να χάσει επισήμως πόλεμο επέλεξε την ψευδαίσθηση της ασφάλειας που προσφέρει η εκ νέου δορυφοροποίηση για να αποδράσει από το μέλλον." το ψυχόδραμα; Να τσακωνόμαστε διαρκώς για βραχονησίδες και για μερικά χιλιόμετρα βυθού, που κανείς δεν ξέρει αν ποτέ θα αξιοποιηθούν. Γιατί ζούμε διαρκώς με μύθους και βέβαια με περίσσεια υποκρισία, για το τι είναι ωφέλιμο και τι όχι στη σχέση μας με την Τουρκία; Ακούω και διαβάζω περί κινδύνου φινλανδοποίησης της χώρας μας. Για τους μη μυημένους, ο υποτιμητικός όρος αυτός της διεθνούς πολιτικής αναφέρεται στη στάση ευμενούς ουδετερότητας της Φινλανδίας έναντι της Σοβιετικής Ένωσης μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ουσιαστικά, υποδηλώνει μια κατάσταση διακρατικών σχέσεων στην οποία μια μικρότερη χώρα προσαρμόζει την εξωτερική της πολιτική έναντι μιας γειτονικής μεγαλύτερης υπό τον φόβο πιθανής σύρραξης, από την οποία θα είχε περισσότερα να χάσει. Θα μπορούσα να αναπτύξω εκτενώς, γιατί το πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου ήταν διαφορετικό από το σημερινό και γιατί η Ελλάδα ως χώρα-μέλος της Ε.Ε. δεν διατρέχει κίνδυνο φινλανδοποίησης. Για την ουσία της συζήτησης, όμως, θα σηκώσω το γάντι. Θα φινλανδοποιηθούμε λοιπόν; Μάλιστα! Ε και; Ας κοιτάξουμε τον χάρτη για να αντιληφθούμε τι ακριβώς λέμε. Η μικρή Φινλανδία, που έγινε ανεξάρτητο κράτος μόλις το 1917, είναι εκεί στη θέση της, ευημερούσα, με υψηλή ποιότητα δημοκρατίας, στη δωδεκάδα των καλύτερων κρατών του κόσμου στον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης, πάνω από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Για δείξτε μου τώρα εσείς πού είναι η ΕΣΣΔ; Γιατί την ψάχνω στον χάρτη, αλλά δεν τη βρίσκω παρά μόνον στα βιβλία Ιστορίας. Ποιος είπατε πως κέρδισε είπαμε; […] Μπορούμε οι Έλληνες να ανεβούμε βιοτικό επίπεδο; Να γίνουμε Φινλανδοί στην οικονομία, τη Δημοκρατία, την εκπαίδευση, την υγεία; Κι αν αυτά σημαίνουν πως πρέπει να συνεργαστούμε με τον ιδιότροπο γείτονά μας, ας βρούμε τον τρόπο να το κάνουμε. Νίκος Μαραντζίδης, 18-10-2020, Καθημερινή «Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν τον κόσμο κυβερνούν κάποιοι έξυπνοι, που μας δουλεύουν ή κάποιοι ηλίθιοι, που μιλάνε σοβαρά». Mark Twain Είναι αλήθεια, ότι δεν συνίσταται να παρατίθενται τόσο εκτεταμένα αποσπάσματα από άλλο άρθρο, αλλά ας μας συγχωρεθεί αυτό το …παραστράτημα,

καθώς αξίζει στον αρθρογράφο αυτή η τιμή. Ο Νίκος Μαραντζίδης δεν είναι δα και κάποιο τυχαίο πρόσωπο και οι συστάσεις μάλλον περιττεύουν: είναι από τους πιο γνωστούς opinion makers παράλληλα με την πορεία του ως καθηγητής στο ΠΑΜΑΚ και μέλος του ΔΣ του ΕΛΙΑΜΕΠ, το διαβόητο think tank που καθορίζει την εξωτερική πολιτική της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, θεωρήσαμε σκόπιμο να τον ανακηρύξουμε ως «τιμώμενο πρόσωπο» των Επιδρομών, όχι για την πρωτοτυπία της σκέψης του (θα το εξηγήσουμε παρακάτω), αλλά γιατί με έναν χοντροκομμένο, αλλά τολμηρό, λόγο σκίζει το ευτελές γαλανόλευκο στρατσόχαρτο, με το οποίο φροντίζει να τυλίγει η κυβέρνηση τις κόκκινες γραμμές, που διαρκώς μετακινεί, τις μυστικές συμφωνίες που συνομολογεί και τα παρακάλια στην μαντάμ Μέρκελ να μεσολαβήσει για να μην την κάνει διαρκώς ρεζίλι ο Ερντογάν. Η λέξη ταμπού δεν είναι άλλη από την «φιλανδοποίηση». Για τους περισσότερους, η Φινλανδία είναι μια ανεπτυγμένη σκανδιναυική χώρα, σχεδόν πρότυπο, λίγοι ωστόσο γνωρίζουν την ταραγμένη ιστορία της, καθώς γειτονεύει με μια υπερδύναμη, την πρώην ΕΣΣΔ και νυν Ρωσική Ομοσπονδία. Τρείς μήνες πριν την επίσημη έναρξη του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, τα Σοβιετικά Στρατεύματα εισβάλλουν στην Φινλανδία, καθώς η φινλανδική πλευρά απέκρουε διαρκώς τις αξιώσεις της ΕΣΣΔ να μετακινηθεί η φιννορωσική μεθόριος προς όφελος της Ρωσίας, με αντάλλαγμα να τους παραχωρηθούν άλλα εδάφη. Ο φιννορωσικός πόλεμος διήρκεσε όλο το χειμώνα του 1939-40, καθώς οι φινλανδικές δυνάμεις, παρ’ όλο που ήταν μη επαρκώς εξοπλισμένες, αντιστάθηκαν λυσσαλέα και επέφεραν σοβαρά πλήγματα στον υπέρτερο στρατιωτικά Κόκκινο Στρατό υπό θερμοκρασίες της τάξης των -43(º) C. Τελικά, οι σοβιετικοί κατόρθωσαν να επικρατήσουν και κατέλαβαν το 11% των φινλανδικών εδαφών, που όμως αντιπροσώπευαν το 30% του ΑΕΠ της μικρής αυτής χώρας. Η Φινλανδία προσχωρεί γρήγορα στις δυνάμεις του Άξονα και τα χιτλερικά στρατεύματα ενεργούν παράλληλα με τα φινλανδικά κατά των Σοβιετικών ως το 1944, ανακαταλαμβάνοντας σημαντικές περιοχές όπως την Ανατολική Καρελία, φτάνοντας μάλιστα μόλις 30 χιλιόμετρα έξω από το Λένινγκραντ. Ωστόσο, η πτώση του Χίτλερ φέρνει την Φινλανδία στο στρατόπεδο των ηττημένων και ο Στάλιν είναι έτοιμος να εισβάλλει εκ νέου στην Φινλανδία με σκοπό να την καταλάβει ολοκληρωτικά. Η κυβέρνηση της Φινλανδίας υπό τον Juho Paasikivi, μπροστά στην επικείμενη στρατιωτική εισβολή, έκανε την kolotoumpa της: προειδοποίησε τους δημοσιογράφους ότι λόγοι σύνεσης απαιτούσαν η εικόνα της Σοβιετικής Ένωσης στα Φινλανδικά ΜΜΕ να είναι σύμφωνη με τις επιθυμίες της, απαίτησε από τους Φιλανδούς δημοσιογράφους να κινηθούν στα επίπεδα αυτολογοκρισίας, που κινήθηκαν οι Άγγλοι συνάδελφοι τους κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ η δημοσίευση αρνητικών σχολίων κατά ξένης χώρας ή της κυβέρνησης της στον τύπο θεωρείται ως δυσφήμιση, κακούργημα τιμωρούμενο με διετή φυλάκιση (Salminen1999:16, Samaras 2001). To δόγμα Paasikivi (ο θεμελιωτής της μεταπολεμικής φινλανδικής εξωτερικής πολιτικής) συνοψιζόταν στο «Η αρχή της σοφίας είναι η αναγνώριση των γεγονότων» και υλοποιήθηκε μέσα από την εξισορρόπηση της φινλανδικής εξωτερικής πολιτικής μεταξύ Ανατολής και Δύσης, και την «ευμενή ουδετερότητα» έναντι της ΕΣΣΔ, που αναφέρει ο …αξιότιμος κ. Μαραντζίδης. Στην πραγματικότητα, το θεώρημα της «φινλανδοποίησης» εισήχθη (από γερμανούς κυρίως ειδικούς στις δεκαετίες του 50 & 60 ) για την αξία του ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής, αφού με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ανέκαθεν οι μικρές χώρες φρόντιζαν να μην εκνευρίζουν τον ισχυρό γείτονα. Η «φινλανδοποίηση» αποκτά απρόσμενο ενδιαφέρον για τα αποτελέσματα της στο εσωτερικό, δηλαδή για το πως μια κοινωνία εθίζεται σε έναν χρόνιο φόβο, που διεισδύει παντού, στην καθημερινότητα, στην πολιτική, στον τύπο, στην οικονομία, στην κουλτούρα και την εκπαίδευση. Τα πάντα πρέπει να υπηρετούν την μία και μοναδική ανάγκη. Η σοβιετική πρεσβεία στο Ελσίνκι ήταν από τις πιο οργανωμένες στον κόσμο, καθώς απασχολούσε πάνω από 300 υπαλλήλους και είχε ειδικές ομάδες, που ανέλυαν τον τύπο σε καθημερινή βάση χρεώνοντας κάθε έντυπο σε ειδικό παρατηρητή. Ο Φινλανδός πρόεδρος και η κυβέρνηση ανέλαβαν οι ίδιοι την ευθύνη να είναι οι δίαυλοι των σοβιετικών απαιτήσεων για συμμόρφωση του Τύπου, να προωθούν τις «κατάλληλες» εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες, να ελέγχουν τί είναι σωστό και τι λάθος σε κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής και να αστυνομεύουν κυριολεκτικά μια ολόκληρη κοινωνία. Η Φινλανδία διατήρησε την εδαφική της κυριαρχία, δεν είχε, όμως, ίχνος εσωτερικής κυριαρχίας. Παρά τα ισχυριζόμενα από τον Μαραντζίδη, τελικά η Φινλανδία ήταν ο φτωχός και πιο καταπιεσμένος συγγενής των σκανδιναυικών χωρών ως και τη δεκαετία του ’80. Η οικονομική ανάπτυξη αυτής της μικρής χώρας άργησε πολύ, αλλά τελικά συνέβη παρά την φινλανδοποίηση και όχι εξ αιτίας της φινλανδοποίησης. Σας θυμίζει κάτι όλο αυτό; Αλήθεια, υπάρχει καλύτερο παράδειγμα «φινλανδοποίησης» από την Ελλάδα; Υπό τις συγκαλυμμένες ή ανοιχτές απειλές για έξοδο από την ευρωζώνη, υποχρεούται από το 2010 να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του ΔΝΤ, της Επιτροπής και της Γερμανίας προκειμένου να διατηρήσει τη θέση της στο ευρωσύστημα. Η λογική είναι απλούστατη. Αντί του δούναι και λαβείν, το δούναι και διατηρείν. Η μία και μοναδική αλήθεια, ο όρος ζωής και θανάτου για «παραμονή στο ευρώ» υποτάσσει τα πάντα στο εσωτερικό της χώρας για απροσδιόριστο ακόμη χρονικό διάστημα με πανομοιότυπο τρόπο, αυτού της Φινλανδίας. Μετά την αρχική βίαιη καταστολή κάθε διαφορετικής αντίληψης που παρέξεκλινε, έστω και οριακά από την επίσημη θέση, σειρά έχει το στάδιο της αυτολογοκρισίας. Η λεγόμενη εσωτερική συζήτηση παραμένει πολύ φτωχή έως ανύπαρκτη, γιατί είναι εξαιρετικά αυτολογοκριμένη. Κάθε τι που θα μπορούσε να θέσει, όχι σε κίνδυνο την πορεία της χώρας στο ευρώ, αλλά απλώς να θεωρηθεί λάθος από τους δανειστές, δεν χρειάζεται να συκοφαντηθεί πλέον, αφού δεν βγαίνει καν στη δημοσιότητα, αφού ήδη έχει (αυτό)λογοκριθεί. Η αυτολογοκρισία έχει επεκταθεί από τον επίσημο τύπο, την πολιτική σφαίρα και τους ακαδημαϊκούς κύκλους, αλλά και σε (άλλοτε) ανταγωνιστικά ρεύματα με την κυριαρχία, μη εξαιρουμένης της αντιεξουσιαστικής αριστεράς, που υπακούουν άρρητα στο θεώρημα της Noelle-Neumann «σπιράλ της σιωπής», τα οποία για να αποφύγουν την απομόνωση και να «επικοινωνούν» με τις «πλατιές μάζες» καθοδηγούνται τελικά από τις κυρίαρχες απόψεις τείνοντας να αποκρύπτουν και τελικά να εγκαταλείψουν τις απόψεις τους, όταν διαπιστώνουν ότι μειοψηφούν. Το αποτέλεσμα είναι να ενισχύονται ακόμα περισσότερο οι κυρίαρχες απόψεις και να εξαφανίζονται ακόμη και εκείνες οι έρμες οι εναλλακτικές. Πόσο μακριά είναι η δεύτερη «φινλανδοποίηση» του ελλαδικού κράτους, αυτή τη φορά και σε σχέση με την (για την ώρα) ενδυνάμωση του τουρκικού; Κατά τη γνώμη μας είμαστε ήδη «φινλανδοποιημένοι» από δεκαετίες. Η μη επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια όπως είναι υποχρέωση της χώρας (και όχι δικαίωμα όπως ισχυρίζονται κάποιοι) και η μη εγκατάσταση των πυραύλων S300 στην Κύπρο είναι απτά δείγματα «καλής θέλησης» της ελλαδικού κράτους ήδη από τα 90’s, προκειμένου να μην εξοργιστεί ο κραταιός γείτονας. Οι επιθέσεις φιλίας, τα ζεϊμπέκικα και η «σεισμική διπλωματία» θυμίζουν πολύ τις υποχρεωτικές εκδηλώσεις «φιννοσοβιετικής φιλίας». Αλλά και στις ταραγμένες μέρες μας, είκοσι χρόνια μετά, διατηρείται απαράλλαχτη η ίδια τυπολογία(,) αν και προστέθηκαν μερικά εθνικοπατριωτικά ταρατατζούμ. Έτσι, παρ’ ότι αναπτύχθηκε ο ελληνικός στόλος στο Αιγαίο στην πρόσφατη (2020) «κρίση», αυτό δεν διατάραξε καθόλου τα σχέδια του τουρκικού κράτους για έρευνες. Αμήχανα έλεγαν το παραμύθι τους στην «κοινή» γνώμη οι εγχώριοι διαχειριστές, δηλαδή ότι δεν μπορούν να γίνουν έρευνες, αφού δήθεν οι μηχανές των σκαφών έκαναν πολύ θόρυβο, ενώ την ίδια στιγμή η τουρκική διπλωματία τους γελοιοποιούσε, καρφώνοντας τις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις, που οδήγησαν σε μυστική γραπτή συμφωνία. Γονυπετές το ελλαδικό κράτος συνεχίζει να παρακαλά το γερμανικό κράτος να μεσολαβήσει για «διερευνητικές συνομιλίες» με το τουρκικό, μόνο και μόνο για να κερδίσει κάνα-δύο μήνες ηρεμίας και οι Τούρκοι τις ανατρέπουν και φέρνουν το ερευνητικό σκάφος στα 6,5 μίλια από το Καστελόριζο. Το ελληνικό ΥΠΕΞ απαντά ότι κόκκινη γραμμή είναι τα …6 μίλια από τις ακτές για να μην ενοχλήσει καθόλου τις έρευνες. Και η ζωή συνεχίζεται. Και επειδή κάθε αφήγημα πρέπει να έχει ένα «χάπι-εντ», αφήσαμε για το τέλος το αντίδωρο: την υπόσχεση για καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου αν συνεργαστούμε με τον «ιδιότροπο» γείτονα, όπως συμβουλεύει ο κ. Μαραντζίδης. Η χυδαιότητα του συλλογισμού είναι τόσο προφανής, που δεν χρήζει περαιτέρω σχολιασμού. Άλλωστε πρόκειται για υπόσχεση, που έχει δοθεί πολλές φορές στην ιστορία, όποιος κάνει δε τον κόπο, θα βρει αντίστοιχη αρθρογραφία και στις επίσημες εφημερίδες την εποχή της γερμανικής κατοχής. Ελπίζουμε μόνο να μην συναντήσουμε στη βιβλιογραφία του μέλλοντος τον όρο «ελλαδοποίηση» ως ένα ακραίο παράδειγμα πολλαπλής «φινλανδοποίησης» μιας χώρας, που χωρίς να χάσει επισήμως πόλεμο επέλεξε την ψευδαίσθηση της ασφάλειας που προσφέρει η εκ νέου δορυφοροποίηση για να αποδράσει από το μέλλον. Λ. https://anarchypress.wordpress.com/2020/11/13/%cf%86%ce%b9%ce%bd%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%b4%ce%bf%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%cf%83%ce%b7-%ce%ae-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b1%ce%b4%ce%bf%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%cf%83%ce%b7/